عالم دینی، سخن‌سرا و ادیب شیعی میدان وردک.
تولد و وفات
خادم‌حسین بیانی در قریه «دهان اوجی» کَجاب از قریه‌های بهسود، ولایت میدان متولد شد. او در سال 1344ه.ق. برابر با 1305ه.ش. به دنیا آمد و یک‌شنبه سیزدهم ذی‌القعده 1441ه.ق. برابر با پانزدهم سرطان 1399 ه.ش. در قم از دنیا رفت.
تبار و نسب
او فرزند علیمراد کربلایی روحانی و عالم قریه «دهان اوجی» است و مادرش، فاطمه، نیز زنی با ایمان، با سواد و مدبّر بود.
زندگی‌نامه
بیانی در نخستین سال‌های پادشاهی ظاهرشاه نوجوان و دوران صدارت محمدهاشم خان، دور از پایتخت و در همان زادگاه خود پرورش یافت. او در آغازین سال‌های کودکى پدر را از دست داد و زیر نظر مادر خود فاطمه که خودش، او را باسواد، بادرایت، روشن‌بین و اهل مطالعه دانسته است، با خواندن و نوشتن آشنا شد. سپس به مکتب رفت و در همان زادگاه خود احکام دینی را نزد شیخ «عبدالعلی غزنوی» آموخت. او درس‌های مقدماتی ادبیات عرب را در بهسود نزد «سید شاه عبدالعظیم محسنی» و برخی دیگر از دروس دینی را نزد «شیخ غلام‌نبی»، «شیخ عزیزالله غزنوی» و «سید علی‌احمد حجت» فرا گرفت.
او در سال 1332ه. ش. به کابل رفت و همزمان با تحصیل به تدریس در مدارس علمیه کابل مشغول شد. او همزمان با تدریس علوم دینی، در مساجد و تکیه‌خانه‌های کابل منبر می‌رفت و سخنرانی می‌کرد و مهارت و فعالیت آموزشی‌اش در مدارس علمیه سبب شد در سال 1335ه.ش. ش از خدمت سربازی معاف شود.
او از آغاز جوانی به ادبیات علاقه داشت و هنگام اقامت در کابل، سرودن شعر را جدی گرفت. همان زمان، برخی از سروده‌هایش در جراید آن روز کابل چاپ شد. بیانی در کابل با سید اسماعیل بلخی آشنا شد. او در محرم 1340ه. ش. به خواست بلخی برای تبلیغ به گردیز رفت و توانست اختلافات شیعیان و اهل سنت آن منطقه را به آشتی و دوستی بدل کند.
او در سال 1358 ه.ش. به ایران مهاجرت کرد و پس از مدتی تحصیل، به تدریس در حوزه‌ی علمیه‌ی قم مشغول شد. بیانی همزمان با تحصیل و تدریس در حوزه علمیه به چاپ کتاب هم اقدام کرد که با سروده‌های انقلابی و محلی‌اش بر سر زبان‌ها افتاد.
استادان
- آیت الله علی مشکینی
- آیت الله سید صادق روحانی
- آیت الله محقق کابلی
- آیت الله سید محمد شیرازی
- آیت الله شیخ حسین‌علی منتظری
- آیت الله سید علی‌احمد حجت
- شیخ عزیزالله غزنوی
- شیخ غلام‌نبی
- شیخ عبدالعلی غزنوی
- سید شاه عبدالعظیم محسنی
آثار
۱. نغمه‌های انقلاب؛
او در سال 1364ه.ش. نخستین مجموعه شعرش را با نام «نغمه‌های انقلاب» که شامل اشعاری با مضمون سیاسی، اجتماعی، حماسی، اخلاقی و ادبی و عربی و هزارگی بود، منتشر کرد. در این کتاب برای اولین بار اشعاری به گویش شیرین هزارگی چاپ شد.
- دفتر دوم نغمه‌های انقلاب؛
دفتر دوم نغمه های انقلاب در سال 1373 ه.ش. با مضمونی مشابه دفتر اول منتشر شد.
- همای صلح؛
این مجموعه شعر در سال 1380ه. ش. و پس از سقوط طالبان، متناسب با اوضاع کشور افغانستان منتشر شد.
۴. قصهها و پندها؛
این دفتر شعری که در سال 1387 ه.ش. چاپ شد، دربرگیرندهی اشعار داستانی با موضوعات مختلف اجتماعی، اخلاقی و علمی از اوست.
- 5. نوای دل؛
این دفتر شعری در سال 1388ه. ش. منتشر شد و شامل غزلیات، اشعار حماسی- سیاسی، اخلاقی و ادبی، اشعار هزارگی و اشعاری به زبان عربی، دوبیتی‌ها و رباعیات است.
۶. موجز الاحکام؛
این کتاب که نخستین بار در سال 1378ه.ش. منتشر شد و در سال 1380ه.ش. تجدید چاپ شد. بیان شعری برخی از مسایل دینی است.
* شناختنامه تفصیلی این عالم نامدار را در مجموعه کتاب‌های «عالمان شیعه افغانستان»(در دست انتشار) خواهید خواند.
/پایان/
