این کتاب نتیجه ی تلاشی است نظری و تا حدی کاربردی در زمینه¬ی تحقق آرمان وحدت کشورهای اسلامی که انگیزه¬ی اصلی تألیف آن هم، تبیین و تولید محتوا در خصوص وحدت جهان اسلام است. کتاب حاضر از چهار فصل تشکیل شده است. فصل اول به مباحث نظری در خصوص وحدت جهان اسلام و انواع آن و نیز ریشه یابی و شکل گیری اختلافات در جهان اسلام اختصاص یافته است. در فصل دوم قلمرو موضوعی و مفهومی جهان اسلام از رویکردهای مختلف مورد بررسی قرار می گیرد و با بررسی عوامل توانمندساز جهان اسلام برای دستیابی به وحدت پایان می یابد. در فصل سوم ضمن بررسی مبانی مفهومی همگرایی، عوامل مؤثر در همگرایی و واگرایی جهان اسلام مورد بررسی قرار گرفته است، و سرانجام در فصل آخر، با اتکا به مطالعات نظری انجام شده در فصل های قبلی و نیز دانش آیند اندیشی در چارچوب مدل ادراکی پیشنهادشده، آینده های پیش روی جهان اسلام مورد کاوش و بررسی قرار می گیرد.
ترویج ادبیات همگرایی و انسجام با تأکید بر موضوع وحدت اسلامی از دیگر رویکردهایی است که تلاش شده است در کتاب پیش رو تا حد امکان بسط و توسعه یابد. بخش قابل توجهی از ادبیات موجود که در زمینه ی روابط و تعامل میان کشورهای اسلامی شکل گرفته بیش¬تر معطوف به مشکلات و اختلافات که جهان اسلام است و به نوعی بازگویی، و باز پردازی دردهای تاریخی البته این امر در پارهای مواقع اجتناب ناپذیر است، اما به نظر می رسد در این ادبیات عمدتا راه گشایی و چاره سازی در متن مشکل و مساله¬ی اصلی مورد اغماض قرار گرفته باشد.