نشست علمی« مهدویت از منظر فرق و مذاهب اسلامی» روز دوشنبه تاریخ 1402/12/7 به مناسبت میلاد منجی موعود قائم آل محمد(عج) در نمایندگی جامعة المصطفی افغانستان برگزار گردید.
آقایان عبدالله جعفری، سید عزت‌الله احمدی و محمدعارف رضایی کارشناسان نشست و آقای قربان‌علی فکرت دبیر نشست بودند.
پس از تلاوت آیاتی چند از کلام‌الله مجید توسط قاری محترم آقای بیات نشست آغاز گردید.
در ابتدا آقای احمدی پیرامون پذیرش مهدویت در فرق و مذاهب مختلف اسلامی صحبت نموده و بیان داشت: فرق و مذاهب مختلف اسلامی که ذیل اهل سنت و جماعت قرار می‌گیرند، به‌صورت کلی ایده مهدویت را می‌پذیرند اما در تعیین شخص مهدی(عج)، خصوصیات و ویژگی‌ها و تولد و زمان ظهور اختلاف‌نظر دارند.
در ادامه آقای محمدعارف رضایی دیدگاه شیعیان دوازده امامی را در باره مهدویت بیان کرده و گفت: وجه تمایز بخش اصلی تشیع 12 امامی موضوع امامت و تلقی خاص این مذهب از امامت است و در قلب و کانون امامت موضوع مهدویت قرار دارد.
ایشان در ادامه افزودند: در تشیع 12 امامی ادبیات قابل توجه در باره مهدویت به وجود آمده است؛ و این ادبیات با الهام از آیات قرآنی و احادیث مأثور از معصومین (حدود شش هزار حدیث) شکل گرفته است، اگر چه در قرآن به صراحت مفهوم مهدی و مهدویت ذکر نشده است اما آیات قرآنی متعددی به صورت ضمنی به این موضوع دلالت دارد. وی به آیات همانند انبیاء/ 105، قصص/5، نور /55 و آیات مشابه اشاره نمود.
در اخیر آقای رضایی خاطرنشان نمود که احادیث اما زمان ولادت، ویژگی‌های ظاهری و علایم دوران ظهور و چگونگی حکومت مهدوی را نیز به‌صورت کلی ترسیم نموده است. و همین امور باعث شده است که شیعیان تلقی متفاوت از مهدویت در مقایسه با اهل سنت داشته باشند.
آقای عبدالله جعفری دیدگاه زیدیه و اسماعیلیه پیرامون مهدویت را بررسی نمود، ایشان نخست به دیدگاه زیدیه درباره مهدویت پرداخت و بیان داشت: زیدیه اگر چه از نظر بسیاری از متفکران و اسلام‌شناسان یکی از فرق تشیع دانسته شده است، اما دیدگاه آنان هم به لحاظ کلامی و هم به‌لحاظ فقهی با تشیع 12 امامی تفاوت‌های جدی دارد. زیدیه اگرچند در امامت امام علی(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) با شیعیان اثنی‌عشری هم‌نظراند اما به جای امام چهارم شیعیان زیدبن علی بن الحسین (ع) را به دلیل اینکه قیام به سیف نموده است امام می‌دانند. از نظر زیدیه عصمت شرط امامت نیست. وانگهی از منظر زیدیه امام غایب معنای محصلی ندارد. به لحاظ فقهی نیز زیدیه بیشتر با فقه حنفی نزدیک است.
ایشان در ادامه به بررسی دیدگاه اسماعیلیه پرداخت و اظهار داشت اسماعیلیه نیز فرقه‌های مختلف دارد. فِرق اولیه اسماعیلیه دیدگاه‌شان با شیعه اثنی عشری در مسائل فقهی و کلامی نزدیک است، اما در دوران معاصر فِرق جدید اسماعیلی مثل آقاخانیه و … از شیعه اثنی‌عشری و نسخه‌های اولیه اسماعیلیه فاصله گرفته است. البته در خصوص مهدویت اسماعیلیه نیز مسئله غیبت امام را نمی‌پذیرد.
/پایان/
