حجتالاسلام والمسلمین اسدالله یوسفی، عضو شورای علمای شیعه افغانستان، میگوید که حجاج در عرفات سه هدف عمده را دنبال میکنند؛ شناخت خدا، خود و خلق خدا.
این عالم دین توضیح داد که عرفات برای رسیدن به معبود و انقطاع از دنیا کسب زهد و پارسایی، فرصت بزرگی است و این مکان مقدس عمدتاً با حضور جمع کثیری از حجاج و زمزمههای دعا و نیایش ذهن انسان را بسوی قادر متعال و خالق هستی سوق میدهد.
او تاکید کرد؛ در روز عرفه، در آن گرمای شدید که در برخی مواقع از سال دمای هوا به بالای 50 درجه میرسد، حجاج با سرهای برهنه و کولهباری از معنویت با خدای خود گفتوگو میکنند.
از دید او؛ این رستاخیز عظیم با حضور میلیونها حاجی با لباسهای یک رنگ که روز حشر را بیشتر در ذهن انسان تداعی میکند، بیانگر یک چیز است و آن تسلیم محض بودن در پیشگاه خدایی که همه چیز در دست قدرت او است، میباشد و در عرفات فکر کردن به چیزی غیر از خدا جایگاهی ندارد.
یوسفی ادامه داد؛ هدف دیگری که حجاج در روز عرفه دنبال میکنند، خودشناسی است؛ زیرا انسان گاهی از خود بیخود میشود و در اثر دنیازدگی از حقیقت خود دور میشود؛ اما در این کنگره عظیم درک میکند که چه مقامی دارد و اگر بخواهد میتواند به چه مقامی برسد.
به باور وی؛ سومین هدفی که در روز عرفه دنبال میشود، شناخت خلق خدا است. وقتی حجاج میبینند که انسانها از نژادهای مختلف، رنگها و جغرافیای گوناگون جهان در یک مکان جمع شدهاند و فارغ از هرگونه علایق دیگر، تنها خدا و خلق را میبینند بیانگر این است که حقیقت انسان یکی است و هیچ کس بر دیگری برتری ندارد و این باعث میشود تا انسان در آینده از برتری جوییها و تکبر پرهیز کرده و از نگاه انسانی به خلق خدا بنگرد.
حجتالاسلام یوسفی؛ در ادامه اظهار داشت که حرکت حجاج به سوی عرفات و شکل دادن یک جمعیت بزرگ در صحرای عاری از تمام تجملات مادی، خالی از پیامهای سیاسی نیز نمیباشد.
به گفته او؛ بعد سیاسی عرفات همان صفآرایی فشرده و مستحکم در برابر طاغوتیان و فرعونهای زمان است که در روی زمین با تکبر راه میروند، در حالی که بیش از بندهای عاجز نیستند؛ اما گاهی ادعای خدایی میکنند و یا نعوذباالله خود را بجای خدا و بندگان خدا را برده و مطیع خود میپندارند.
از نظر یوسفی؛ فلسفه عرفات در حقیقت تجدید پیمان با خدای واحد و اظهار بندگی در برابر قادر یکتا و نه گفتن به هر طاغوت، شیطان و اهریمنی است که گاهی بندگان خدا را با فریب و نیرنگ به گروگان میگیرند.