حجت الاسلام و المسلمین دکتر احمدعلی نیازی استاد و پژوهشگر حوزه و دانشگاه در گفت‌و‌گوی اختصاصی با خبرنگار شفقناافغانستان امام حسین(ع) را الگوی خودسازی و آراستگی به سجایای اخلاقی معرفی کرد و با تأکید بر سیره آن حضرت تصریح کرد: جامعه باید خود را از فقر نجات بدهد. فقر افتخار نیست. زهد هم به معنای فقر و بدبختی و زبونی نیست. به معنای بی‌رغبتی به دنیاست.
امام حسین(ع) الگوی همه نسل‌ها، عصرها و مکان‌ها
او با استناد به سخن رسول خداص) که فرمود: «اِنَّ الْحُسین مِصباحُ الْهُدی وَ سَفینَهُ الْنِّجاة» شخصیت امام حسین(ع) و سیره‌ی آن حضرت را الگویی برای همه نسل‌ها، عصرها و مکان‌ها شمرد و گفت: امام حسین(ع) تجسم و آیینه‌ی قرآن کریم است که می‌فرماید: «انّما يريداللّه ليذهب عنكم الرّجس و يطهّركم تطهيرا» خداوند اراده کرده است که شما اهل بیت را از هرنوع پلیدی و رجس پاک بگرداند و این اراده خدایی است.
گام‌های بلند امام حسین(ع) برای اصلاح نفس و خودسازی
او اصلاح نفس و خودسازی را نخستین درس امام حسین(ع) دانست و گفت: هیچ انسانی نمی‌تواند الگوی درست شود مگر این‌که خودش در خودسازی به مرتبه والا رسیده باشد. اگر می‌خواهیم از امام حسین(ع) درس بگیریم خودسازی و تهذیب نفس مسئله بسیار مهمی است. امام حسین(ع) با این‌که از یک خانواده پاک بود و از تربیت والدینی همچون علی بن ابی‌طالب و زهرای اطهر بهره‌مند بود در مسئله خودسازی گام‌های بلند برمی‌داشت. امام سجاد(ع) در این‌باره می‌فرماید: «العَجب كَيفَ وُلِدتُ لَه كانَ اَبی يُصَلِّي في اليوم و اللَّيلَة أَلفَ ركعة» تعجب می‌کنم چگونه از پدرم متولد شدم و او چگونه صاحب فرزند شده است، درحالی که شبانه‌روز هزاررکعت نماز می‌خواند. مسروق خادم هم که از پیروان صدیق اهل بیت است نقل کرده است امام حسین(ع) روز عرفه در صحرای عرفات با یارانش دعا و قرآن می‌خواند و اشک چشمانش همانند آب باران از ناودان فرو می‌ریخت. همین ویژگی امام در اصحابش تأثیر گذاشت و اصحاب آن حضرت در شب عاشورا از دشمن مهلت گرفتند تا مناجات کنند.
وی تهذیب نفس را مسئله مهمی برای جامعه و مردم افغانستان شمرد و گفت: مردم افغانستان با دشمن جهاد کردند و در مقابل دشمنان دین و متجاوزان خارجی ایستادند، اما عده زیادی در جهاد اکبر یعنی تهذیب نفس و خودسازی لغزیدند و در دام قدرت، پول، وسوسه‌های شهرت و اعتبار گرفتار شدند. بسیاری از مشکلات امروز ما و مشکلات انبوه‌شده ما در طول زمان‌های متأخر به خاطر همین است که در میدان خودسازی و تهذیب نفس گام صحیح برداشته نشده است.
مکتب امام حسین(ع) ترویج‌گر علم و فرهنگ
او با استناد به آیات نخست سوره‌ی علق آغاز بنای اسلام را با علم و قلم خواند، ترویج علم و فرهنگ را در سیره‌ی امام حسین(ع) مهم و برجسته تلقی کرد و به تجلیل آن حضرت از عبدالرحمن سُلمی(معلم و آموزگار یکی از فرزندانش) اشاره کرد و ادامه داد: بخشش بسیار زیاد امام به او در ظاهر برای برخی از حاضران نامتناسب بود و اعتراض کردند که در مقابل تعلیم مسائلی برای فرزندت شایسته نیست این مقدار بذل و بخشش کنید، اما امام حسین(ع) فرمود: در مقابل آن عطایی که این معلم کرده و آموزشی که به فرزند من داده است این مقدار عطای من (که هزار دینار همراه با لباس بود) کم است.
وی مکتب اهل بیت(ع) و امام حسین(ع) را ترویج‌گر علم و فرهنگ شمرد و اضافه کرد: امام حسین(ع) در بذل و بخشش‌هایش مسئله ترویج علم را درنظر می‌گرفت. ما گاهی پول خرج می‌کنیم اما نمی‌دانیم از خرج‌کردن این پول چه نتیجه‌ای بگیریم. امام حسین(ع) به تناسب شرایط بذل و بخشش می‌کرد و از آن بذل نتیجه علمی و فرهنگی هم می‌گرفت. نمونه‌اش این‌که یک فرد مستمند و فقیر که هزاردنیار قرضداری داشت و از پرداختش عاجز بود پیش حضرت آمد تا کمک و مساعدت بگیرد. آن حضرت پاسخ داد: ای برادر عرب! من سه تا مسئله علمی از تو می‌پرسم اگر این‌ها را جواب دادی در برابر هر جواب مثبت، یک سوم از قرضت را می‌پردازم. مرد عرب به هرسه پرسش پاسخ داد و امام حسین(ع) هم تمام قرض او را پرداخت کرد.
او تأکید کرد: از نظر اهل بیت(ع) جامعه و آحاد جامعه باید مجهز به علم و دانش باشد و این یک الگو برای امروز ماست. ریشه تمام عقب‌ماندگی‌های ما جهل و نادانی و بی‌سوادی است و شایسته است جوانان ما در هرکجا که هستند از فرصت کسب علم استفاده کنند.
دستگیری از فقرا و نیازمندان
حجت الاسلام نیازی دستگیری از فقرا و ضعفا و انسان‌های مستند جامعه را درس دیگر سیره امام حسین(ع) خواند و افزود: مال و دارایی از نظر اسلام ارزش ذاتی ندارد؛ ارزش وسیله‌ای دارد و سبب حفظ زندگی انسان، پایه و اساس زندگی مادی و ابزار زندگی انسان است. بنابراین، فقر افتخار نیست و جامعه اول باید خود را از فقر نجات بدهد. آنچه در اسلام در مذمت دنیا آمده است دل‌بستن به دنیاست. زهد به معنای فقر و بدبختی و زبونی نیست. به معنای بی‌رغبتی به دنیاست. پیشوایان دین فقیر نبودند اسباب کسب معیشت خود را یا از راه زراعت یا از راه تجارت یا از راه دامداری و مالداری فراهم می‌کردند.
او ادامه داد: امام حسین(ع) از آن دسته انسان‌هایی بود که همیشه به فقرا و مستمندان توجه داشت و آنها را احترام و از آنان دستگیری می‌کرد.
وی سنجش شخصیت دیگران را براساس ثروت و دارایی‌شان یک ناهنجاری شمرد و گفت: این با الگوی امام حسین(ع) منافات دارد. ما از امام حسین(ع) باید بیاموزیم که اولاً به فقرا کمک کنیم؛ ثانیاً به آنها احترام کنیم و تا می‌توانیم مشکلات‌شان را رفع کنیم. فقرا ممکن است در اثر شرایط مختلف به فقر و تنگدستی مبتلا شده باشند، پس نباید به آنها نگاه کوچکانه و تحقیرآمیز داشته باشیم. فقیر هستند، اما عزتمند، شرافتمند و مؤمنند که باید به آنها احترام بگذاریم.
