زیارت اربعین حسینی (ع), از همان اولین چله پس از حادثه غمبار و دهشت انگیز با زیارت جابر بن عبدالله انصاری, به پشتوانه گفتار و رفتار ائمه معصوم(ع) به تدریج در فرهنگ شیعی به عنوان یکی از عناصر تأثیرگذار جای گرفت و پس از نزدیک به چهارده قرن, به عنوان یکی از هنجارهای اجتماعی در جوامع شیعی و اسلامی مطرح شد. این زیارت در دهه اخیر نیز عمومیت بیشتری پیدا کرده است, تا جایی که امروزه شاهد حضور پیروان ادیان ابراهیمی, در جمع زائران اربعین هستیم. بی تردید مطالعه این واقعه عظیم اجتماعی با رویکردهای متعدد می تواند پرده از آن بردارد و فوائد مادی و معنوی پنهان آن را برای جامعه بشری و دینی, به ویژه شیعی آشکار کند. نگارنده در نوشتار پیشِ رو, این حقیقت اجتماعی را با رویکرد جامعه شناختی, با روشی اسنادی و بهره گیری از استناد شواهد و داده های عینی, بررسی کرده است, تا ابتدا وجوه جامعه شناختی این زیارت مهم و ماندگار را شناسایی کند و سپس کارکردهای اجتماعی مهم آن را به تصویر بکشد تا شاید بتواند در شناساندن این حقیقت نورانی قدم کوچکی بردارد و صد البته در دفتر محبان حسینی و زائران اربعین ثبت نام کرده باشد, انشاءالله.
