چیستی سعادت و اقسام آن از دیدگاه غزالی

چکیده:
غزالی در مکتوبات مختلف خویش، تعاریف متعددی برای سعادت ارائه داده است. در نظام فکری غزالی، یکی از واژه‌های قریب به‌معنای سعادت، واژه کمال است، که به ما در دریافت چیستی سعادت مدد می‌رساند. غزالی کمال را از یک جهت به کمال بالذات و بالعرض و از حیث دیگر به حقیقی و وهمی تقسیم می‌کند و دستیابی به کمال حقیقی را سعادت معرفی می‌کند. او سعادت را به اقسام مختلفی ـ مطلقه و مقیده، دنیوی (مجازی) اخروی (حقیقی) ـ تقسیم می‌کند و بر این باور است که سعادت امری ذومراتب است. بر همین مبنا است، که او اگرچه ایمان را به تقلیدی و کشفی تقسیم می‌کند و هر دو دسته را اهل نجات و بهره‌مند از سعادت معرفی می‌کند، اما سعادت مؤمنانی که ایمان آنها از نوع کشفی است، برتر از سعادت افرادی معرفی می‌کند، که ایمان آنها از نوع ایمان تقلیدی است.

واژه‌های کلیدی: سعادت، کمال، مطلقه، مقیده، دنیوی، اخروی، مجازی، حقیقی، غزالی.