پرسش:
آیا حضرت زینب (س) و حضرت ابوالفضل (ع) معصوم بودند؟
پاسخ:
یكم: این كه در كلام اسلامى گفته مى شود پیامبران و ائمه (ع) معصوم اند و از عصمت دیگران سخنى گفته نمى شود بدین معنا است كه عصمت ایشان با ادله عقلى یا نقلى اثبات شده است ولى عصمت دیگران با ادله عقلى یا نقلى اثبات نشده است. پس پیامبران و امامان (ع) هم واقعاً معصوم اند و هم عصمت آنان براى ما ثابت شده است.
اما درباره دیگرانى كه مشمول این ادله عقلى و نقلى نمى شوند، نمىتوان قضاوت به عدم عصمت كرد یعنى، ممكن است انسانهاى بى شمار دیگرى، واقعاً داراى عصمت از گناه باشند ولى دلیلى بر اثبات آن براى ما اقامه نشده است و نیازى نیز به اثبات آن احساس نمى شود.
دوم: عصمت از گناه پایین ترین مرتبه از مراتب عصمت پیامبران و امامان (ع) است و مراتب بالاتر آن شامل عصمت از اشتباه، نسیان و سهو و عصمت در مقام تبیین دین است. با ویژگى هایى كه از سوى امامان معصوم (ع) درباره شخصیت حضرت عباس (ع) و حضرت زینب )س) نقل شده است، به دست مى آید.
سوم: اثبات عصمت براى نبى اكرم (ص) و امامان- به ویژه عصمت در مقام تبلیغ دین و عصمت از اشتباه و نسیان و سهو- داراى آثار زیادى است از جمله این كه گفتار و رفتار آنان، براى ما دلیل بر اسلام مى شود و ما باید اسلام را از رفتار و گفتار آنان بیاموزیم.
در اندیشه شیعه، مدارك و مستندات مسائل عقیدتى و فتاواى فقهى- علاوه بر قرآن و عقل- گفتار و رفتار نبىاكرم (ص) و ائمه اطهار (ع) بوده است. این اثر بر گفتار و رفتار هیچ شخص دیگرى ثابت نیست مگر این كه گفتار یا رفتار معینى از او مورد تأیید روشن معصومین (ع) (تقریر آنان) قرار گرفته باشد.
چهارم: علاوه بر این كه هیچ دلیلى بر ارتكاب گناه از سوى حضرت زینب (س) و حضرت عباس (ع) وجود ندارد بلكه هیچ اثرى نیز بر آن مترتب نمىشودو به طور مسلم شخصیت والاى آن دو مبرا از گناه است.
آیا روایت سر زدن حضرت زینب به چوبه محمل صحیح است؟
در رابطه با روایتى كه به حضرت زینب (س) نسبت مىدهند باید گفت:
اولا: این كه حضرت زینب سر را به چوبه محمل زده باشد در كتب معتبر تاریخى نیامده و ساخته و پرداخته برخى افراد فاقد معلومات است خصوصا كه محدث محقق مرحوم حاج شیخ عباس قمى )ره) این مساله را صحیح نمى داند.
ثانیا: اگر آن خبر صحت داشته باشد (كه ندارد) ممكن است آن حضرت بدون اختیار و دراثر فشار و اندوه به چنین عملى مبادرت كرده باشد. در این صورت نیز این عمل قابل احتجاج نیست و نمى تواند ملاك عمل دیگران باشد.