هدف این پژوهش تحیل گفتمان خطبۀ فدکیه حضرت زهرا (س) است. به عبارت دقیق تر، هدف این پژوهش استخراج و شرح روایتی است که در گفتمان خطبۀ فدکیه از ماهیت «توحید، نبوت، ارث و
حاکمیت بعد از پیامبر»، ارائه شده است. ازاین رو مهترین پرسش این پژوهش به این شیوه صورت بندی شده است: چه تصویری از توحید، نبوت، ارث و حاکمیت بعد از پیامبر در گفتمان دینی حضرت زهرا (س) ارائه شده است؟ شرح و روایت پدیده هایی همچون «توحید، نبوت، ارث و حاکمیت بعد از پیامبر» در گفتمان دینی یاد شده صرفاً محدود به نام بردن از این پدیدهها نبوده و خود بنابه مفهوم پردازیهای متفاوت از این مفاهیم، شامل ابعاد متفاوتی میباشد. ازاینرو، محقق به تجزیۀ پرسش اصلی خود پرداخته و کوشیده است پژوهش خود را در قالب پرسش های جزیی تر به طور دقیق تری سامان دهد.
به منظور پاسخ گفتن به مجموعۀ این پرسشها، محقق نخست به مطالعۀ نظریه های مربوط به رابطۀ متن و واقعیت پرداخته و پس از بررسی انتقادی نظریه های مزبور و جای دادن آنها در قالب دو رویکرد کلی .1 نظریۀ بازتاب (گفتمان دینی تقلید واقعیت است) و .2 نظریۀ گفتمان (گفتمان دینی به تولید واقعیت در قالب منطق درونی خود می پردازد) و استخراج مؤلفه های فرمی و مضمونی، که تاکنون از آنها به عنوان «مکانیسم های بازنمایی واقعیت در دنیای زبان» سخن گفته شده، کوشیده است با استفاده از روش «تحلیل گفتمان» جیمز پل جی و روث وداک نشان دهد که در گفتمان دینی حضرت زهرا(س) به چه شیوه یا شیوه هایی به بازنمایی چهار مسئلۀ «توحید، نبوت، و ارث و حاکمیت بعد از پیامبر» پرداخته شده است.
واژگان کليدی: گفتمان دینی حضرت زهرا(س)، خطبه فدکیه، توحید، نبوت، ارث، حاکمیت بعد از
پیامبر، تحلیل گفتمان
