چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی روش شناسی احتجاجات حضرت زهرا (س) در خطبه فدکیه در تبیین امامت به روش تحلیلی- اسنادی انجام شد. نتایج نشان داد که نگاهی دقیق به منطق و نظام واره سخنان حضرت زهرا(س) در خطبه فدک نشان دهنده بهره مندی ایشان از انواع استدلال براساس تنوع مخاطب است. ایشان در میان صناعات خمس از سه صنعت یعنی، خطابه، برهان و شعر برای اثبات مسائل امامت حضرت علی(ع) استفاده نموده است که صنعت خطابه و برهان، اصلیترین روش ایشان است. حضرت زهرا(س) در بیان استدلال از روش تاریخی، عقلی، نقلی، تاریخی و موقعیت تاریخی استدلال به آیات و شعر بهره برده است. ایشان به ادله تاریخی و موقعیت تاریخی انصار در آن برهه استناد نموده و با اشاره به فضائل حضرت علی(ع)، افضلیت آن حضرت برای مقام خالفت را اثبات نموده است. همچنین حضرت زهرا(س) در بیان دلیل، امامت و اطاعت از امام را از دستورات قرآن میداند. ایشان در مسئله ارث فدک به عنوان منبع مالی امامت، از برهان و استدلال عقلی-نقلی بهره برده است.
وی در استدالل نقلی با اشاره تلویحی به پیمان غدیر، منصوص بودن امامت را بعد از نبوت مطرح نموده و اطاعت از اهلبیت(ع) را مایه نظام ملت و امامت را موجب امان از تفرقه معرفی نموده است.
واژگان کلیدی: احتجاجات حضرت زهرا(س)، خطبه فدک، دفاع از امامت، حضرت علی.