بر امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) چه گذشت؟ تألیف سید محمدحسن موسوی کاشانی، کتاب حاضر در هفده بخش، شامل گوشه هایی از زندگی امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) است.
ساختار
مطالب این کتاب در دو قسمت به نگارش در آمده است. بخش اول کتاب به زندگی گهربار امام سجاد(ع) و در بخش دوم به زندگانی امام باقر(ع) پرداخته است.
گزارش کتاب
مولف در فصل‌های ابتدایی ضمن مروری کوتاه بر زندگی امام سجاد(ع)، قیام های ابن زبیر، توابین و مختار را بررسی و ارزیابی می کند، سپس شخصیت محمّدحنفیه (پسر علی(ع) ) و دیدگاه های وی را تشریح می نماید.
فصل‌های بعدی کتاب به زندگی امام باقر(ع)، وضعیت اجتماعی و سیاسی عصر وی، قیام زید و دیدگاه های امام باقر(ع) در مورد این قیام اختصاص یافته است.[۱]
مجموعه مباحث مربوط به سیره و زندگانی امام محمدباقر(ع) از بخش یازدهم (صفحه 131) تا پایان کتاب است.عناوین و مطالب مربوط سیره و زندگانی امام باقر(ع) به صورت تفصیل عبارت است:
فصل اول – (که بخش یازدهم کتاب است) بر امام باقر(ع) چه گذشت: در این بخش، هشت موضوع به شرح زیر آمده است: امام باقر(ع) علم را می‌شکافد، دانشگاه امام باقر(ع)، خلفای هم زمان با امام باقر(ع)، ولید در مدینه، دوری حاکمان اموی از حجاج، شیر نبود، خون به دوش، عمربن عبدالعزیز به حکومت می‌رسد، افطار یزید بن عبدالملک.
فصل دوّم – (که بخش دوازدهم کتاب است): در این بخش مطالبی تحت عناوین زیر به چشم می‌خورد: هشام به حکومت می‌رسد (چگونگی و زمان به حکومت رسیدن هشام بن عبدالملک)، پرسش هشام از امام باقر(ع)، احضار امام باقر(ع) در شام (از طرف هشام)، امام باقر(ع) و دانشمند مسیحی امام باقر(ع) در شام (در دربار هشام بن عبدالملک)، اخطار امام باقر(ع) به جابر جعفی مناظره با عبدالملک اعتراض به سخنرانی عبدالملک سعدبن عبدالملک در کنار امام باقر(ع)، پیش‌گویی امام باقر(ع) درباره محمدبن عبدالله محض
فصل سوم – (سیزدهم کتاب) در مباحثی چون: ادعای عبدالله بن حسن درخواست ابوبصیرابوبصیر چه می‌بیند؟، پسر عمر و امام باقر(ع)، قتاده دانشمند بصره در خدمت امام باقر(ع)، ابوحنیفه در کنار امام باقر(ع)، اصحاب امام باقر(ع) (جابر بن یزید جُعفی، حمران بن اعین، زراره، عامربن عبدالله بن جذاعه، حجربن زاید، عبدالله بن شریک عامری، فضیل بن یسار بصری و…)، شهادت امام باقر(ع) (به وسیله هشام بن عبدالملک به سال 114)
فصل چهارم – (چهاردهم کتاب): فرستاده مردم کاشان نزد امام باقر(ع)، ورود سلطان علی به کاشان، دشمن در تدارک جنگ، شهادت سلطان علی
فصل پنجم – (پانزدهم کتاب): بررسی قیام زید، جو حاکم به محیط، تولد زید، محل زندگی زید، اختلاف زید با پسر عمه خود، زید در شام، توهین هشام، رنجش زید، ورود زید به کوفه و بیعت کوفیان با زید، هدف زید، زید در کنار امام باقر(ع)، افکار زید و…
فصل ششم – (شانزدهم کتاب): قیام زید، تنهایی زید، تیرخوردن زید، شهادت زید و…
فصل هفتم – (هفدهم کتاب): وضع قیام کننده، گفتار امام رضا(ع) درباره زید، نظر امام صادق(ع) درباره زید، عقیده زید، شیخ مفید و زید، تاثیر شهادت‌ها بر اوضاع سیاسی، شجر‌ه‌نامه بنی‌امیه و بنی‌عباس.
تذکر: به جز فهرست مطالب کتاب در پاورقی‌ها و معرفی منابع کتاب، فهرست دیگری در کتاب به وجود ندارد.[۲]
پانويس
ر.ک: پایگاه اطلاع‌رسانی حدیث شیعه (حدیث نت)
ر.ک: پایگاه راسخون
