پرسش:
قیام مختار با اذن چه شخصی بود؟
و کسی به نام کیان وجود داشته همراه مختار؟
در قیام مختار ایرانیان خیلی تاثیر داشتند؟
پاسخ:
هر چند شرایط سیاسی و جو اختناق بعد از قیام امام حسین(علیه السلام) از طرف دستگاه خلافت بر علیه امام سجاد(علیه السلام) و اهل بیت بسیار شدید و خطرناک بوده و آن حضرت عملا نه در هیچ قیامی شرکت کردند و نه از هیچ قیامی حمایت کردند، با اینحال می‌توان گفت:
نهضت مختار با مشورت و اجازه امام صورت گرفت و در حقیقت آن حضرت از طریق محمد حنفیه رهبری آن را به عهده داشت. آیت الله خویی به این مطلب نیز اذعان کرده و فرموده است: «از بعضی روایات چنین بر می‌آید که نهضت مختار و حرکت او با اجازه خاص حضرت سجاد (علیه السلام) بوده است.»(1)
«کیان» در حقیقت «ابوعَمره کیسان» نام دارد که یکی از نزدیکان مختار و از مقامات بلند پایه حکومتی او به شمار می‌رفته است؛ البته از سوابق و فعالیت‌های او پیش از قیام مختار هیچ اطلاعاتی در تاریخ نیست اما از زمانی که به مختار پیوست و در قیام او نقش پیدا کرد از اهمیت بالایی برخوردار شد زیرا بسیار مورد اطمینان و اعتماد مختار بوده است.
نقش ایرانیان هم در قیام مختار بسیار حائز اهمیت و اثرگذار بوده است. علت همکاری و حضور جدی ایرانیان ساکن عراق بخصوص کوفه در قیام مختار، اولا به خاطر علاقه و ارادت آنها به اهل بیت(علیهم السلام) بود ثانیاً به خاطر سیاست مختار برای اجرای عدالت اجتماعی که با توجه به اینکه اکثریت ایرانیان ساکن کوفه از قشر کارگر و زیردست و به اصطلاح موالی بودند، سبب حضور ایرانیان در لشکر مختار شده بود.
پی نوشت:
1. خویی، سید ابوالقاسم،معجم رجال حدیث،مرکز نشر الثقافة الاسلامیة فی العالم. ج 18، ص 101 .
