پرسش:
علت پذیرش حاکمیت مدائن و کوفه در دوران خلفای پس از رسول الله(صلی الله علیه و آله) توسط دو صحابی جلیل القدر پیامبر اکرم و امیرالمؤمنین(سلام الله علیهما) یعنی جناب عمار یاسر و جناب سلمان فارسی چه بود و آیا این کار وجهه دادن به حکومت و شیوه خلفا و همسویی با آنها محسوب نمی‌شود؟
پاسخ:
اگرچه صرف بودن در دستگاه حکومتی نوعی تأیید آن حکومت است و یا حداقل چنین برداشتی از آن می‌شود و نیز موجب تحکیم و تقویت آن می‌شود، اما در بعضی از موارد لازم است افرادی برای انگیزه‌های مثبت در حکومت‌های طاغوتی حضور داشته باشند.
لذا در طول تاریخ شاهد حضور شخصیتهای ممتاز از صحابه ائمه(علیهم السلام) در دستگاه حکومت حاکمان و خلفای نامشروع می‌باشیم.
در وسائل الشیعه بابی تحت این عنوان قرار داده شده است: “باب جواز قبول مسئولیت از طرف سلطان ستمگر برای کمک به مؤمنان و دفع شر از آنها و عمل به حق در صورت امکان”.
در برخی موارد برای شخص مرجحاتی پیدا می‌شود که بر خلاف میل باطنی و با خطرات زیادی که او را تهدید می‌کند حاضر می‌شود تا در حکومت‌های ظالم حضور داشته باشد. مرجحاتی همچون نیکی به برادران دینی، خدمت به مردم، برای کاستن از ظلم ظالمان و هدایت حاکمان ظالم و … باعث جواز و حتی گاهی اوقات لزوم حضور شخصیتهای ممتاز و مؤمن در دستگاه حاکمان جائر و ظالم می‌گردد.
لذا توجه به شرایط ویژه صدر اسلام، نوپا بودن اسلام عزیز و در محاصره خطر دشمنان داخلی و خارجی قرار داشتن اسلام می‌تواند ما را به راز حضور سلمان و عمار در حکومت و از آن بالاتر همکاری حضرت امیر با خلفا در برخی از موارد نزدیک سازد. به عبارت دیگر؛ در این شرایط ویژه و با انگیزه حفظ اسلام و کمک به رشد و شکوفایی آن، مانعی ندارد که علی (علیه السلام) در موارد لزوم و در حد ضرورت در برخی موارد به عنوان مشاور معصوم با خلفا همکاری کند و سلمان و عمار نیز با اجازه امام (علیه السلام) فرمانداری مدائن و کوفه را بپذیرند.
