کتاب «عوامل و ریشه های دین گریزی از منظر قرآن و حدیث» نوشته علی شکوهی، از سوی موسسه بوستان کتاب به چاپ رسیده است. عوامل و ریشه های دین گریزی عنوان کتابی است به قلم علی شکوهی که معنا و مفهوم دین، حضور دین در تمامی عرصه های حیات و علل روانی، فردی و اجتماعی دین گریزی را از منظر قرآن و حدیث مورد بررسی قرار داده است.
در فصل نخست پیشینه تاریخی، معانی دین در قرآن، مفهوم اصطلاحی یا حقیقت دین، دین حق و دین باطل و اصول و فروع دین مورد بررسی قرار می گیرد، در بخش مفهوم اصطلاحی یا حقیقت دین در فصل اول می خوانیم که در بیشتر تعریف هایی که برای دین ذکر شده، مفهوم اعتقاد و عمل لحاظ شده است.
این تعریف با آیات قرآن و سایر کتابهای آسمانی، بیشتر سازگار است زیرا رستگاری انسان از نگاه دین، در گرو دو چیز است: ایمان به خدا، جهان غیب و عمل صالح.
فصل سوم کتاب درباره عوامل و ریشه های دین گریزی است. این عوامل را می توان به علل روانی، فردی و اجتماعی تقسیم کرد. در این فصل با چند بخش کلی فقر و ناداری، آلودگی محیط اخلاقی و اجتماعی، عملکرد نادرست برخی از عالمان دین، خشونت، تبلیغات و عملکرد دشمنان، دفاع نابخردانه از دین، معرفی نادرست دین، تبیین نارسای مفاهیم دینی، ناسازگاری با نیازهای طبیعی و فطری بشر، اکراه و اجبار در دین، به کارگیری شیوه های نادرست در تبلیغ، غفلت از ظرفیت ها و استعدادها از هدایت و تربیت، خصلتهای ناپسند، گناه و گریز از مسئولین و تقلید و شخصیت گرایی عوامل و ریشه های دین گریزی مورد بررسی قرار می گیرد.
در بخش دفاع نابخردانه از دین می خوانیم که دین باید با برهان و استدلال، تبیین و تبلیغ شود و با علم و عقل، ناهمگون و متضاد نباشد یکی از علل دین گریزی این است که برخی از دینداران، دین را نامعقول جلوه می دهند و یا نمی توانند از دین و آرمانهای دینی، معقول و منطقی دفاع کنند؛
این خود سبب می شود که گروهی جذب دین نشده، به خاطر پاره ای از مسائل نابخردانه و استدلالهای نادرست از دین بگریزند در جامعه امروز مبلغ دین باید دوست داشتنی و مردمی باشد و افزون بر آن بتواند با گفتار و ارائه دلیلهای روشن و خردپسند، مولفه های ارزشی را به همه مردم – به ویژه جوانان بباوراند..
