هیئت عالیرتبه شورای علمای شیعه افغانستان در ادامه سفرش، در نشست هماندیشی با نخبگان، علماء، دانشجویان، نمایندگان هیئتهای مذهبی و مهاجرين افغانستانی مقیم قم اشتراک نمودند.
نشست هماندیشی با اجرای آقای رحمانی و قرائت قرآن توسط قاری بینالمللی استاد فروغی شروع شد.
سپس استاد فیاض ارزگانی در جایگاه حضور یافت و به تبیین اهداف سفر هیئت نامبرده پرداخت. ایشان فرمود: اهداف هیئت دارای سه محور اساسی میباشد؛ تبیین دیدگاهها و مواضع شورای علما در قبال تحولات جاری، تبیین روش و سبک تعامل شورای علماء با امارت طالبان و تبیین وضعیت کل افغانستان به ویژه جامعه تشیع.
بعد از استاد فیاض، رئیس هیئت شورای علما استاد اکبری به عنوان سخنران اصلی نشست هماندیشی در جایگاه قرار گرفت و با تشکر و سپاس از دستاندرکاران امور بینالملل جامعه المصطفی العالمیه و اعضای ستاد هماهنگی نشست، سخنرانی نمود که اهم مطالب استاد اکبری قرار ذيل است:
۱- اشاره کوتاه و مفید به روند تشکیل شورای علمای شیعه افغانستان در زمان حضرت آیتالله محسنی(ره).
۲- پرداختن به تحولاتی که منجر به سقوط نظام جمهوریت شد و ایشان در این مورد فرمود: وقتی که طا_لب_ان با تغلیب قدرت را به دست گرفتند، اکثریت شخصیتهای سیاسی کشور را ترک نمودند. اعضای شورای علما پس از یک بررسی، تصمیم گرفتند در کنار مردم بمانند، تا درحدتوان کاری بکنند و در ناملایمات با مردم باشند.
۳- ما تصمیم گرفتیم بنا را بر تعامل با امارت اسلامی بگذاریم و دستیابی جامعه شیعه به حقوق اساسی شان را از طریق مذاکره و گفتگو به صورت مسالمت امیز و به دور از خشونت تعقیب و پیگیری نماییم. طی این مدت نشستهای مکرر با مقامات عالی رتبه طالبان داشتیم.
۴- با تلاشهای پیگیر توانستیم دید گاههای فعالین شیعه را که در داخل افغانستان حضور دارند توحید نماییم و از این طریق مطالبات جامعه شیعه تهیه شد. و از میان همین فعالان و نخبگان داخل کشور، کمیسیون پیگیری مطالبات ایجاد و خواستههای جامعه شیعه به مقامات طالبان رسانده شد که اهم آن چهار موضوع است:
الف) حفظ رسمیت مذهب شیعه.
ب) تطبیق قانون احوال شخصیه اهل تشیع در محاکم برای پیروان مذهب جعفری.
ج) مشارکت جامعه شیعه در تصمیم گیریهای ملی و کشوری.
د) حضور جامعه شیعه در مقامات اجرایی حکومت.
تا کنون طالبان به مطالبات اساسی جامعه شیعه پاسخ مثبت نداده اند که البته پاسخ منفی هم نداده اند و موضوع را موکول به آینده میکنند و میگویند تا ختم دوره حکومت سرپرست در این مورد نمیتوانیم تصمیم بگیریم.
۵- اما نتایج و دستآوردهای سفر فعلی
هیئت شورای علما: ما در این سفر با نخبگان، شخصیتهای علمی و مراجع عظام تقلید ملاقات و در مورد مشی شورای علما که تاکنون درپیش گرفته است، مشورت و نظر خواهی کردیم. بیش از سی ملاقات و گفتگو داشتیم و با موردی مواجه نشدیم که به درستی این روش تردید نماید و مشورت دیگری داده باشد. بنا براین ما مصمم تر شدیم که دسترسی شیعیان به حقوق اساسی شان در افغانستان را به دور از خشونت از طریق گفتگو و با مشی مسالمت آمیز تعقیب کنیم.
۶- موضوع دیگری که در دستور کار شورای علما است تلاش مجدانه و مستمر برای انسجام جامعه شیعه است. ما در این رابطه تلاشهای بسیاری کردیم؛ اما موفقیت نسبی داریم نه کامل. در کمیسیون پبگیری مطالبات توانستیم یک اکثریت نسبی را گرد هم آوریم اما کامل نیست و در این عرصه تلاشهای ما جریان دارد و نیاز به همکاری شما داریم امید واریم شورای علما را یاری فرمائید.
بعد از سخنرانی رئیس هیئت شورای علما، حجتالاسلام والمسلمین آقای سید احمدی بیانیهای را از طرف جمعی از علما، دانشجویان، نمایندگان هیئتهای مذهبی و اعضای ستاد هماهنگی نشست قرائت نمود.
در اخیر حجج اسلام استاد اکبری، استاد عالمی بلخی، آقای افضلی و حاجی جواد صالحی برای پاسخ به سوالات شرکت کنندگان در جایگاه قرار گرفتند. برخی از مهمترین پرسشها و پاسخها عبارت بود از:
۱- آیا سفر هیئت برای مشروعیت بخشی به طالبان بوده است؟
جواب استاد عالمی بلخی: خیر، هدف سفر هیئت شورای علما موضوعاتی بود که در صحبتهای استاد اکبری شنیدید نه چیز دیگر. قابل یاد آوری اینکه طالبان مشروعیت حکومتشان را براساس نظریه تغلیب، تثبیت شده میدانند و کسب مشروعیت بین المللی و یا مشروعیت از طریق رأی مردم را نه تنها ضروری نمیدانند بلکه دنبال کردن مشروعیت از این طریقها را نا درست میدانند. طالبان میگویند حکومت ما مشروع است. کشورها و سازمان ملل باید به مشروعیت امارت اسلامی اعتراف کنند. طالبان نیاز نمیبینند از این طریقها دنبال مشروعیت باشند.
۲- نتیجه گیری شما از سفر چیست آنچه شنیدید چه تأثیری در برنامههای شما خواهد داشت؟
جواب استاد عالمی بلخی: آنچه ماشنیدیم دو دسته است؛ سخنان مراجع تقلید و سخنان شخصیتهای علمی و و نخبگان و علماء و طلاب. عمل به سخنان مراجع تقلید تکلیف شرعی ما است به دستورات مراجع تقلید بدون کم و کاست عمل میکنیم. اما از سخنان دیگران پس از ارزیابی، در برنامههای آینده استفاده میکنیم و بعد از ختم سفر یک ارزیابی و دسته بندی از نتایج سفر خواهیم داشت.
3- معضل کوچیها چگونه است و راه حل آن چیست؟
جواب استاد اکبری: متأسفانه معضل کوچی همچنان باقیست. اما قانوناّ کوچی به کسانی گفته میشود که دارای اموال غیرمنقول نباشند. طبق این تعریف قانونی، اکثر کسانی که ادعای کوچی بودن را دارند کوچی نیستند و آن تعداد اندکی که شرایط کوچی را دارد، باید در جاهای مناسب اسکان داده شود تا معضل حل گردد.