درس حلقه ثالثه، جزء الثانی (شهید صدر) – استاد صالحی افغانی

كتاب «دروس في علم الاصول» معروف به «حلقات الاصول» تأليف آيت الله سيد محمد باقر صدر است كه با شيوه اى نو و ابتكارى براى تدريس در دوره سطح و سطح عالى حوزه نوشته شده است. اين اثر از اتقان علمى خوبى برخوردار است و در عين حال به لحاظ روشى جزء روشمندترين كتاب‏هايى است كه در حوزه علميه در رابطه با علم اصول نگاشته یافته است. كتاب مشتمل بر سه حلقه است كه هر يك از حلقات مشتمل بر فصول و بخشهاى متعددى است كه به لحاظ ساختار شبيه هم است اما به لحاظ تفصيل و عمق مطالب متفاوت است. شهيد صدر در تدوين كتاب، آموزش مرحله به مرحله را مد نظر داشته و پياده نموده است، از اين‏رو می‌‏بينيم در حلقه اول از مطالب اصولى به اختصار سخن می‌گويد و همان مطالب را با عمق بيشترى در حلقه دوم مطرح می‌‏كند و نهايتاً در حلقه سوم، عمق مطالب و كميت و كيفيت آن نسبت به دو حلقه اول و دوم بيشتر و بهتر ميشود. البته برخی از مباحثی که در کتاب مطرح شده در حلقه بعد از آن تکرار نشده و به همان مقدار اکتفاء گردیده است. حلقه سوم به دو قسم تقسیم شده است. در قسم اول ابتدا مباحث مقدماتی مانند حلقه دوم دیده می‌شود. در قسم دوم به اصول عملیه پرداخته شده است. این قسم به چند بخش تقسیم شده است: در بخش اول ابتدا ویژگی‌های اصول عملیه، اصول عملیه شرعی و عقلی و مورد جریان اصول عملیه و پس از موضوعاتی مانند: وظیفه عملیه در حالت شک، وظیفه در حالت علم اجمالی، وظیفه در حالت شک بین اقل و اکثر و صورت‌های مختلف آن مورد بررسی قرار گرفته است؛ استصحاب: در این بخش، ادله استصحاب، استصحاب اصل و اماره، و ارکان استصحاب ذکر شده است؛