مسأله این پژوهش، ارزشسنجی نظرات ابن تیمیه در باره «سنت» و «بدعت» است. اهمیت این مسأله، به تأثیر دیدگاه ابن تیمیه در بدعت شمردن برخی مظاهر دینی مسلمانان از سوی وهابیان برمی گردد. ابن تیمیه «سنت» را شامل اقوال و افعال پیامبر۶ و سیره صحابه دانسته و آن را به «سنت در فعل» و «سنت در ترک» تقسیم میکند و تأکید میکند که ترکهای پیامبر۶ نیز دارای حکم شرعی هستند. «بدعت» در نگاه ابن تیمیه، هر فعل جدید بدون سابقه شرعی و عمل بدون پشتوانه دلیل شرعی است، و به «بدعت در اقوال و اعتقادات» و «بدعت در افعال و عبادات» تقسیم میشود و هر نوع نوآوری در دین هم بدعت است. بر اساس پژوهش حاضر، اشکالاتی بر دیدگاه ابن تیمیه وارد است؛ مانند: توسعه ناموجّه دایره بدعت، عدم ترسیم دقیق ارکان بدعت، و انکار عمومات (ادله و قواعد) شرعی دالّ بر مشروعیت افعال.
کلیدواژهها
ابن تیمیه، بدعت، سنت، بدعت حسنه و سیئه، سنت تَرکیه
