دکتر محمدباقر سعیر، پزشک و پژوهشگر علوم اسلامی، در سمینار «بررسی شخصیت علمی- فرهنگی امام صادق (ع)» با بررسی نقش و جایگاه حضرت امام جعفر صادق (ع) در علم پزشکی و اشاره به برخود تمدنی غرب با مسلمانان گفت: غربی‌ها همان طور که منابع طبیعی و طلا را بردند ارزش‌های علمی و تمدنی ما را هم با خود بردند. خیلی کم است کسانی که قبول کنند جابر بن حیان شاگرد طراز اول امام جعفر صادق (ع) مخترع و بنیانگذار علم کیمیاست.
این پژوهشگر علوم اسلامی در آغاز سخنان خود علم امام را منحصر به فرد و گفت: مطابق با اعتقادات شیعه علم امام از جنس علم لدنی و علم حضوری است، نه علم حصولی. لذا شما هیچ یک از ائمه را پیدا نمی‌کنید که نزد کسی تلمذ و شاگردی کرده باشد. همه علوم مطابق با اعتقادات شیعه به همان علم لدنی الهی وصل و وابسته است.
دکتر سعیر در ادامه افزود: ائمه ما چه امام صادق (ع) چه امام محمد باقر (ع) وقتی در میادین علمی آمدند و استدلال کردند و در میادین علمی برنده شدند هیچ هدفی و مقصدی به جز اینکه انسان‌ها و دانشمندان آن زمان را متوجه خالق هستی کنند نداشتند.
او تأکید کرد: در زمینه طبابت این‌گونه باید تصور و برداشت نشود که امام صادق (ع) یک طبیب حاذق زمانه بوده است. بدون شک که طبیب بوده، اما طب و طبابت و ارزش‌های شبیه به طبابت در علم نجوم و علوم مختلفه را برای توجه دادن به خالق هستی بیان کرده است. امام صادق (ع) در این مسائل ابراز نظر کرده است و ابراز نظرها تا به امروز در دنیای طبابت و نجوم و علوم مختلفه بدون شک من حیث نظریات اساسی و بنیادی مورد قبول است، اما باز هم تکرار می‌کنم امام صادق (ع) من حیث یک طبیب نیامده بود که فقط مسائل طبی را مطرح کند. اگر آمده مقابل طبیب هندی استدلال کرده و در مسیر طبابت بحث‌های طبی بسیار دقیق و عمیق را مطرح کرده فقط برای این است که من حیث رئیس مذاهب، من حیث نماینده تمدن اسلامی و من حیث نواسه پیامبر گرامی اسلام در برابر هریک از شبهات بایستد. امام صادق (ع) همان طوری که در عرصه‌های فقهی، کلامی، نجوم و ابعاد دیگر استدلال کرده در عرصه طبی هم آمده استدلال کرده و نگذاشته تمدن اسلامی با آن همه ادعا دچار شکست و فروپاشی شود.
این متخصص مغز و اعصاب در بخش دیگری از صحبت‌های خود فرمایشات امام صادق (ع) به مفضل را یادآور شد و با استناد به آن گفت: امام صادق (ع) در مورد جنین می‌گوید ببینید خداوند چه حکمت بزرگی قرار داده است که طفل یا جنین را در میان سه گانه سیاه چاله قرار داده است. امروز عملا بعد از تحقیقات بسیار زیاد، در علم بیولوژی استدلال می شود که طفل یا جنین وقتی در عالم رحم قرار دارد سه تا جداره او را می‌پوشاند: یک، جداره رحم مادر. دوم کیسه‌ای است به نام یالک‌سک که از آن طریق قسمت عمده تغذیه طفل انجام می‌شود. و دوتا کیسه دیگر که همزمان کلیت جنین را می‌پوشاند و به نام آمنیون و کوریون مشهور است. یعنی امام در آن زمان با وجودی که نه دانشگاه رفته، نه مایکروسکوپ داشته، نه سی‌تی اسکن و هیچ وسیله‌ای در اختیار نداشته نظر فوق العاده دقیقی ارائه کرده است.
دکتر محمدباقر سعیر همین طور در مورد گردش خون به دیدگاه امام صادق (ع) اشاره کرد و ادامه داد: ایشان در مورد گردش خون جالبترین نظریه را داده است که بعدها علما و دانشمندان غربی به آن دست یافتند. می‌گوید: وقتی غذا وارد معده می‌شود، بعد از اینکه تجزیه و تحلیل می‌شود در ساختمان‌های فوق العاده کوچکی تجزیه می شود و بعد جذب می شود. امروزه علم طبابت این را به اثبات رسانده که در درون امعای کوچک ساختمان‌های بسیار ظریفی وجود دارد که تعدادش بیش از میلیاردهاست و غذاها به آنها جذب می‌شود و وارد سیستم خون می‌شود.
این پژوهشگر علوم دینی در اخیر سخنان خود افزود: ما متأسفانه در برخود تمدنی با غرب دوتا چالش بسیار عمده با غربی‌ها داشتیم:
چالش اول و بسیار مهم ما سرقت علمی بوده است. غربی‌ها همان طور که منابع طبیعی و طلا را بردند ارزش‌های علمی و تمدنی ما را هم با خود بردند. خیلی کم است کسانی که قبول کنند جابر بن حیان شاگرد طراز اول امام جعفر صادق (ع) مخترع و بنیانگذار علم کیمیاست و خیلی کم است در دنیای جامعه شناسی که بیایند اندیشمند بسیار بزرگ ما را من حیث پدر جامعه‌شناسی قبول کنند. دوم کاری که با ما کردند ما را دچار بحران هویت تمدنی کردند. من، من حیث یک داکتر و بسیاری کسان دیگر که در علوم فنی بحث می‌کنند خیلی کم به منابع و مستندات روایی ما مراجعه می‌کنیم این ناشی می‌شود از اینکه ما به صورت کل دچار بحران هویت هستیم.
سمینار علمی تخصصی «بررسی شخصیت علمی- فرهنگی امام صادق (ع)» با حضور پرشمار عالمان دین، استادان و طلاب علوم دینی و به کوشش شورای علمای شیعه افغانستان روز شنبه ششم ثور ۱۴۰۴ خورشیدی در حوزه علمیه خاتم‌النبیین (ص) برگزار کرد.
/پایان/
