چکیده
بر خلاف نگاه برخی منتقدان معاصر که ادیان را از عوامل اصلی بروز درگیری و مناقشات در تاریخ بشر، به ویژه در تاریخ معاصر میدانند، به نظر میرسد ادیان و متون مقدس آنها میتوانند در زمینة نفی خشونت و اهتمام در ایجاد صلح، نقشی کارساز داشته باشند. به طور خاص، برای دستیابی به راهکارهای متون مقدس در این زمینه، میتوان از نظریات خشونت و صلح بهره برد تا چارچوبی مشخص تنظیم شود. جستار حاضر بر آن است تا از مجرای نظریات پیشتاز در این زمینه، به برخی آیات قرآنیِ مرتبط، توجه کند. قرآن کریم در مقام منبع مهم معرفتی و نگرشی، در آیات خود به مخالفت با خشونت فرهنگی پرداخته و توصیهها و قابلیتهای مناسبی در برقراری صلح فرهنگی پیش داشته است. در زمینة صلحآفرینی فرهنگی نیز میتوان بر عنصر همدلی متمرکز شد که قرآن کریم آن را بیش از هر چیز با زبان اشتراکات انسانی معرفی میکند؛ اشتراکاتی که میتوانند در سه مقولة متافیزیکی، زیستی و تاریخی دستهبندی گردند.
کلیدواژهها: خشونت فرهنگی، صلح فرهنگی، اشتراکات انسانی، یوهان گالتونگ