پرسش :
آیا عبیدالله بن زیاد و ابن مرجانه یک نفر هستند؟ اگر این گونه است چرا در زیارت عاشورا آمده است: «و الْعَنْ عُبَیْدَ اللهِ بْنَ زِیادٍ وَ ابْنَ مَرْجانَهَ»؟
پاسخ :
عبیدالله بن زیاد همان فرزند مرجانه است. یعنی اسم پدرش «زیاد» و مادرش، «مرجانه» است.
اگرچه عبیدالله بن زیاد، از آل زیاد و عمال بنی امیه است و لعن بر آنان، لعن بر او هم بود، اما به جهت نقش مهم و کلیدی او در قتل امام حسین (علیه السلام) و و یارانش و همین طور ریشه های فاسد پدری و مادری او، علاوه بر ذکر نام او، نام پدر او (= زیاد) و نام مادر زناکار او ذکر شده است، تا یکی از علت های اعمال زشت او که همان پلیدی نسبی و خانوادگی اوست روشن شود.
پاسخ دیگر مباحث ادبی است که آوردن چند اسم یا صفت در کنار هم و عطف کردن آنها به یکدیگر در زبان عربی امری رایج است؛ همان طور که در صدر همین زیارت در سلام به امام حسین (علیه السلام) می خوانیم: «السّلام علیک یابن امیر المؤمنین و ابن سیّد الوصیّین» که «امیرالمؤمنین» و «سید الوصیین» یک نفر است.
