آیا مختار به فکر خودش و رسیدن به قدرت بود؟

پرسش :
مختار چجور آدمی بوده؟ به فکر خودش و رسیدن به قدرت بود؟

پاسخ :
در مورد مختار ثقفی دو دسته روایات وجود دارد. برخی در تأیید و برخی در مذمت او. روایتی که در مذمت او وارد شده را می توان ساخته امویان و زبیریان دانست که ضربات سنگینی توسط مختار بر آنها وارد شده بود.
شیعه بودن مختار از مسلّمات است. غالباً در منابع تاریخی شیعه که به واقعه عاشورا و تاریخ زندگانی امام حسین (علیه السلام) پرداخته به اقدام مختار هم اشاره شده است. نیز به جملاتی که در تحسین عمل مختار از ائمه معصومین (علیهم السلام) وارد شده پرداخته اند، که این خود شایسته ترین یادی است که امامان معصوم (علیهم السلام) از یک شیعه خالص می کنند. از لابلای روایات بسیاری بر می آید که امامان و پیشوایان مذهبی همواره نسبت به مختار اظهار علاقه فراوان می کردند و از اقدام او در انتقام گرفتن از قاتلین امام حسین (علیه السلام) و اصحابش مسرور بوده اند. اینک توجه شما را به چند نمونه از این روایات جلب می کنیم که خود بهترین نشانه مبنی بر تایید مختار توسط امام سجاد(علیه السلام) و سایر ائمه بوده است:
امام باقر (علیه السلام) فرمودند: «مختار را بد نگوئید که او دشمن ما را کشت و انتقام خون ما را گرفت.»(1) در جای دیگر به پسر مختار می فرماید: «خدا پدرت را بیامرزد، حق ما را از هر که بر او حق داشتیم گرفت.»(2) هم چنین زمانی که سر عبیدالله بن زیاد را به مدینه نزد امام سجاد (علیه السلام) آوردند امام فرمودند: «که هیچ کس از بنی هاشم نبود مگر این که به مختار درود فرستاد و در حق وی دعا کرد و نسبت به وی سخن نیک گفت.»(3) و در جای دیگر فرمود: «حمد و ستایش، خدایی را که انتقام ما را از دشمنانم گرفت و خداوند به مختار، پاداش و جزایی خیر عطا فرماید.»(4) از مجموع این احادیث به دست می آید که در شخصیت و حسن عقیده مختار هیچ شک و شبهه‌ای نیست و قیام او مرضیّ خدا و اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) بوده است(5)؛ و از طلب رحمتی که حضرت سجاد (علیه السلام) در حق او نمودند، روشن می شود که قیام او مورد تایید امام سجاد (علیه السلام) بوده است.

پی نوشت ها:
1. عالمی، محمدعلی، حسین نفس مطمئنه، تهران، انتشارات هاد، چاپ اول، 1372، ص 39.
2. مجلسی، بحارالانوار، بیروت، موسسه وفاء، چاپ دوم، 1403، ج 45، ص 351.
3. محمد بن سعد. طبقات الکبری، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، 1405، ج 5، ص 285.
4. جامع الرواه، محمد بن علی اردبیلی، ج 1، ص 22.
5. حدیقه الشیعه، مقدس اردبیلی،ص 510.